فهرست مطالب
راهنمای مهاجرت به آلمان و انواع روش های آن
تصمیم‌گیری درباره مهاجرت به آلمان به این معناست که می‌خواهید برگ تازه‌ای از تقویم زندگی را ورق بزنید. آلمان یکی از محبوب‌ترین مقاصد مهاجرتی جهان است که در ایران نیز طرفداران زیادی دارد. باید هم این‌طور باشد! چه کسی از فرصت زندگی در یکی از بهترین و پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا استقبال نمی‌کند؟ آن هم کشوری که چه از حیث اقتصادی و چه از نظر شاخص‌های رفاهی، امنیتی و کیفیِ زندگی، در دنیا زبانزد است.
راه‌های زیادی برای مهاجرت به آلمان وجود دارند و این شرایط شماست که تعیین می‌کند کدام راه مناسب‌تر است؟ هر راه، ملاحظات و الزامات خاص خودش را دارد که برای رسیدن به هدفتان باید آن‌ها را منظور و برآورده کنید. پرداختن به جزئیات همه روش‌های مهاجرت آلمان در یک گفتار، امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل در ادامه توضیحاتی کلی درباره هر روش ارائه می‌دهیم و در مقالات دیگر به بررسی جزئیات می‌پردازیم. این مقاله می‌کوشد با پوشش مهم‌ترین نکات مهاجرت به آلمان، راهنمای اولیه‌ی مناسبی برای شما عزیزان باشد. از شما دعوت می‌کنیم تا انتها با ویزاگروپ24 همراه باشید.
راه‌های مهاجرت به آلمان
همان‌طور که گفتیم برای مهاجرت به آلمان از راه‌های زیادی می‌توانید اقدام کنید که در ادامه به معرفی و توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
1. مهاجرت به آلمان از طریق کار
برای مهاجرت به آلمان از طریق کار، دو راه وجود دارد. راه اول، اخذ ویزای جستجوی کار یا جاب سیکر است که به آن ویزای کارجویی آلمان نیز می‌گویند. این ویزا به افرادی که واجد مهارت‌های لازم هستند اجازه می‌دهد تا حداکثر 6 ماه در خاک آلمان سکونت داشته باشند. در طول این مدت، متقاضی مُجاز است در آلمان به دنبال کار بگردد. در صورت یافتن شغل مناسب، ویزای جاب سیکر فرد به مجوز کار تبدیل می‌شود. بااین‌حال، چنانچه دارنده ویزای جستجوی کار نتواند در زمان مقرر شغلی پیدا کند، باید به کشورش بازگردد.
روش دوم مهاجرت به آلمان از طریق کار، گرفتن ویزای وُرک پرمیت از طریق جاب آفر (پیشنهاد کار) است. این گزینه برای کارگران ماهر و افراد واجد شرایطی که بتوانند با یک کارفرمای آلمانی به توافق برسند، بهترین گزینه مهاجرت محسوب می‌شود. به‌واسطه اخذ ویزای ورک پرمیت یا مجوز کار می‌توانید ضمن استخدام در یک شرکت آلمانی، ساکن خاک این کشور شوید. داشتن دعوت‌نامه از جانب کارفرمای آلمانی یا مدرکی مبنی بر اشتغال به کار و همین‌طور اثبات توانایی پرداخت هزینه بیمه مسافرتی ازجمله مهم‌ترین مدارک اخذ ویزای کار آلمان هستند.
2. مهاجرت تحصیلی به آلمان
از متداول‌ترین و محبوب‌ترین راه‌های مهاجرت به آلمان، اخذ ویزای تحصیل در این کشور است. برای مهاجرت تحصیلی به آلمان باید نسبت به اخذ ویزای دانشجویی اقدام کنید. بااین‌حال، آلمان برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر، ویزای تحصیلی را تنها برای یک دوره سه‌ماهه صادر می‌کند. بنابراین اگر متقاضی تحصیل در دوره‌ای (مثل دانشگاه) هستید که بیشتر از سه ماه طول می‌کشد، به مجوز اقامت در آلمان نیاز دارید. بعد از گرفتن مجوز اقامت می‌توانید با خیال راحت تا پایان دوره تحصیلی خود در این کشور بمانید. بعلاوه، پس از اتمام تحصیلات نیز تا مدت معینی از حق اقامت در خاک آلمان برخوردار هستید. ظرف این مدت می‌توانید به دنبال شغل بگردید و در صورت یافتن شغل، ویزای کاری آلمان را دریافت کنید. نامه پذیرش دانشگاه و اثبات تمکن مالی جهت پوشش هزینه اقامت در آلمان، ازجمله مهم‌ترین مدارک اخذ ویزای تحصیلی هستند.
مهاجرت به المان از طریق اوسبیلدونگ
حضور در دوره‌های اوسبیلدونگ یکی دیگر از راه‌های اقامت در آلمان است. اوسبیلدونگ یک دوره آموزشی دوگانه بوده که ترکیبی از مباحث تئوری و عملی را شامل می‌شود. شرکت در این دوره‌ها یک روش معمول در آلمان برای دریافت صلاحیت کاری بدون گذراندن دوره‌های دانشگاهی است. مهاجرت به آلمان از طریق اوسبیلدونگ را می‌توانیم یکی از روش‌های مهاجرتی جدید و از شاخه‌های مهاجرت کاری بدانیم. زیرا تا قبل از سال 2020 تنها آلمانی‌ها و شهروندان اتحادیه اروپا مجاز به حضور در این دوره‌ها بودند. اما از سال 2020 به بعد این امکان برای شهروندان سایر کشورها ازجمله ایران نیز مُیسر گردید.
گواهی فارغ‌التحصیلی از دبیرستان و مهارت در زبان آلمانی، ازجمله مهم‌ترین الزامات شرکت در دوره‌های اوسبیلدونگ هستند. این دوره‌ها در ایالت‌های مختلف کشور آلمان و به زبان آلمانی برگزار می‌شوند. درنهایت نه ایالت، بلکه موسسه (کالج) برگزارکننده است که درباره صلاحیت تحصیلی و زبانی متقاضی جهت شرکت در دوره تصمیم می‌گیرد.
توجه داشته باشید که برای شرکت در دوره‌های اوسبیلدونگ، هیچ الزام قانونی برای ارائه مدرک رسمی زبان آلمانی وجود ندارد (غیر از پرستاران). همین که مهارت زبانی شما به تأیید کالج برسد، کفایت می‌کند. بااین‌حال همان‌طور که گفتیم این دوره‌ها تماماً به زبان آلمانی ارائه و تدریس می‌شوند. بنابراین طبیعتاً برای یادگیری مباحث باید با مبانی زبان آلمانی، آشنایی خوبی داشته باشید.
3. مهاجرت به آلمان از طریق ازدواج
ازدواج در زندگی همه انسان‌ها یک نقطه عطف مهم است؛ بااین‌حال گاهی به پُلی برای اخذ اقامت در آلمان تبدیل می‌شود! ازدواج با یک شهروند آلمانی می‌تواند زمینه مهاجرت فرد را به کشور آلمان فراهم کند. البته این مهم صرفاً به‌واسطه تمایل یا تصمیم شما برای ازدواج با یک شهروند آلمانی محقق نمی‌شود. ثبت رسمی ازدواج، داشتن حداقل 18 سال سن، برخورداری از مهارت پایه‌ای زبان آلمانی و تمکن مالی طرف آلمانی جهت پوشش هزینه‌های زندگی مشترک، از مهم‌ترین شروط مهاجرت به آلمان از طریق ازدواج هستند.
4. مهاجرت به آلمان از طریق سرمایه‌گذاری
اگر علاوه بر وضعیت مالی خوب، دستی بر آتشِ بیزینس دارید، می‌توانید از طریق سرمایه‌گذاری به آلمان مهاجرت کنید. کارآفرینی از طریق ثبت شرکت، کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار شخصی، اصلی‌ترین روش‌های مهاجرت به آلمان از طریق سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. روش‌هایی که به دلیل سرعت و سهولت دریافت مجوز اقامت آلمان، نزد متقاضیانِ مُتمول بسیار محبوب هستند.
برای اینکه به‌عنوان یک کارآفرین خارجی شناخته شوید، ایده‌های تجاری‌تان باید به اقتصاد آلمان کمک کند. علاوه بر این برای اجرایی کردن این ایده‌ها باید از پشتوانه مالی کافی برخوردار باشید. پشتوانه‌ای که می‌توان آن را از طریق سرمایه شخصی یا گرفتن وام و تسهیلات مالی تأمین کرد. توجه داشته باشید که اخذ ویزای کارآفرینی یکی از گران‌ترین روش‌های اخذ اقامت آلمان از طریق سرمایه‌گذاری است. بنابراین اگر امکان سرمایه‌گذاری گسترده برایتان مقدور نیست، می‌توانید روش‌های ارزان‌تر مثل راه‌اندازی رستوران یا مشاغل مشابه را مدنظر قرار دهید.
5. مهاجرت به آلمان از طریق خرید ملک
خرید ملک از دیگر گزینه‌هایی است که متقاضیان، جهت اخذ اقامت دائم آلمان آن را مورد توجه قرار می‌دهند. بااین‌حال باید بدانید که علی‌رغم مزایا و تسهیلات خرید ملک در آلمان، این روش به‌تنهایی نمی‌تواند به اخذ اقامت دائم این کشور منجر شود. این قاعده در بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر نیز صدق می‌کند. البته چنانچه بتوانید با تکیه بر سرمایه شخصی خودتان در آلمان زندگی کنید، آنگاه ممکن است با خرید ملک، مجوز اقامت موقت برایتان صادر شود.
مهاجرت به آلمان از طریق خرید ملک تنها در صورتی امکان‌پذیر است که خرید املاک، جنبه تجاری داشته باشد. در این صورت، ماجرا به کلی عوض شده و درواقع با یکی از اَشکال سرمایه‌گذاری در آلمان سروکار خواهیم داشت.
6. مهاجرت پرستاران به آلمان
کشور آلمان همواره در حوزه‌هایی مثل پرستاری با کمبود نیروی انسانی متخصص روبرو بوده است. این کمبود باعث شده تا این کشور از ورود پرستاران خارجی، استقبال ویژه‌ای کند. مهاجرت پرستاران به آلمان یکی از اقسام مهاجرت کاری محسوب می‌شود. بنابراین می‌تواند به یکی از سه روش جاب آفر، جستجوی کار و همچنین اوسبیلدونگ انجام پذیرد. به‌واسطه حساسیت حرفه پرستاری و لزوم برقراری ارتباط با بیماران، داشتن مدرک زبان یکی از الزامات مهاجرت کاری از این طریق است. به همین دلیل، متقاضیان شرکت در دوره‌های پرستاری اوسبیلدونگ برخلاف متقاضیان بسیاری از رشته‌های دیگر، حتماً باید مدرک رسمی زبان آلمانی را ارائه دهند. مدرکی که مهارت زبانی آن‌ها را حداقل تا سطح B1 اثبات کند.
برای مهاجرت به آلمان چه مدارکی لازم است؟
مدارک لازم برای مهاجرت به آلمان با توجه به روش انتخابی متقاضی برای مهاجرت می‌تواند متغیر باشد. بااین‌حال فُرم درخواست ویزا، پاسپورت، عکس، انگیزه‌نامه، بیمه مسافرتی، سند تمکن مالی و داشتن محل اقامت ازجمله مدارک مشترک در همه روش‌ها هستند. بررسی دقیق مدارک درخواستی و ارائه کامل آن‌ها به سفارت اهمیت زیادی در اخذ ویزای آلمان دارد. وجود هرگونه نقص یا کاستی در این مدارک می‌تواند به رد یا ریجکت شدن درخواست متقاضی برای ویزا منجر شود.
برای مهاجرت به آلمان به چه مدرک زبانی نیاز است؟
مدرک زبان یکی دیگر از موضوعات مهم و ازجمله چالش‌های مهاجرت به آلمان محسوب می‌شود. قبل از هر چیز بهتر است با خودتان روراست باشید و تعارف را کنار بگذارید! اگر قرار است به آلمان بروید، بدان معناست که می‌خواهید در این کشور زندگی کنید. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی، توانایی برقراری ارتباط با اطرافیان است. پس اگر می‌خواهید از زندگی در آلمان آن‌طور که دلتان می‌خواهد لذت ببرید، طبیعتاً باید آلمانی بلد باشید. بااین‌حال، بلد بودن زبانی آلمانی یک بحث و ارائه مدرکی که مهارتتان را در این زبان تأیید کند، بحثی دیگر است.
آیا برای مهاجرت به آلمان، مدرک زبان نیاز است؟ در اکثر موارد بله! بااین‌حال اهمیت مدرک زبان هم درست مثل مدارک لازم برای اخذ ویزا، تا حد زیادی به روش مهاجرتی بستگی دارد. به‌عنوان مثال اگر قصد مهاجرت تحصیلی به آلمان را دارید، باید با توجه به دانشگاه و مقطع تحصیلی، مدرک زبان آلمانیِ سطح B1 یا B2 داشته باشید. ضمن اینکه برای تحصیل در رشته‌های خاص مثل پزشکی در بیشتر دانشگاه‌های آلمانی باید مدرک زبان C1 ارائه دهید. مهاجرت کاری به آلمان نیز شرایطی مشابه با مهاجرت تحصیلی دارد و ارائه مدرک زبان در آن، الزامی می‌باشد.
اخذ ویزای آلمان با ارائه مدرک زبان انگلیسی هم امکان‌پذیر است. ولی مدرک زبان انگلیسی می‌تواند دایره انتخابتان را در زمینه‌های شغلی و تحصیلی محدود کند. مثلاً اگر قصد تحصیل در مقطع کارشناسی یکی از دانشگاه‌های آلمانی را داشته باشید، باید بدانید که تعداد دوره‌هایی که به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند، به شکل چشمگیری کمتر از دوره‌های آلمانی‌زبان است. ناگفته نماند در برخی روش‌های مهاجرت به آلمان مثل اوسبیلدونگ و بعضاً سرمایه‌گذاری، ارائه مدرک رسمی زبان ضرورتی ندارد.
توجه کنید که توضیحات فوق، صرفاً قواعدی کلی هستند و باید در تفسیر و تعمیم چشم‌بسته‌ی آن‌ها احتیاط کرد. همان‌طور که بارها گفته‌ایم، مهاجرت هر فرد به خارج، سناریوی خاص و منحصربه‌فرد خودش را دارد. سناریویی که گاهی ممکن است در آن با شرایط استثنایی روبرو باشیم. ما در مطالب اختصاصی، موضوع مدرک زبان برای هر کدام از روش‌های مهاجرت به آلمان را مفصلاً بررسی خواهیم کرد.
هزینه مهاجرت به آلمان چقدر است؟
دقیقاً مثل موضوع زبان و مدارک، هزینه مهاجرت به آلمان هم ارتباط مستقیمی با روش مهاجرتی دارد. روش‌هایی مثل مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری، مستلزم صرف هزینه قابل‌توجهی هستند. در عوض، روش‌هایی مثل تحصیل، مهاجرت کاری و اوسبیلدونگ، جزء ارزان‌ترین روش‌های مهاجرت به آلمان هستند.
یکی از مهم ترین هزینه های مهاجرت به آلمان، پولی است که برای دریافت ویزا باید به سفارت این کشور پرداخت کنید. به‌عنوان مثال هزینه ویزای دانشجویی آلمان 75 یورو و هزینه ویزای اوسبیلدونگ 100 یورو است.
هزینه مهاجرت به آلمان تنها در هزینه ویزا خلاصه نمی‌شود. انجام فرایندهای اداری مثل ترجمه مدارک به زبان آلمانی، خود مستلزم اختصاص بودجه‌ای جداگانه است. هزینه‌هایی مثل خرید بیمه و همین‌طور بلیت هواپیما را نیز به موارد قبل اضافه کنید. علاوه بر این‌ها باید از قبل، وضعیت محل سکونتتان را در آلمان مشخص کرده باشید. این یعنی هزینه اجازه منزل یا رزرو خوابگاه را نیز باید در نظر بگیرید.
داشتن موجودی کافی در حساب بانکی یکی دیگر از الزامات اخذ ویزای آلمان است. میزان این موجودی با توجه به روش مهاجرتی می‌تواند متغیر باشد. مثلاً برای مهاجرت به آلمان از طریق تحصیل باید حدود 10400 یورو (برای یک سال) در حسابتان موجود باشد. البته قرار نیست این مبلغ را خرج کنید؛ بلکه صرفاً برای حصول اطمینان از تمکن مالی شما جهت پوشش هزینه‌های اقامت در آلمان باید آن را در حسابتان داشته باشید.
موارد فوق، صرفاً هزینه‌های قبل از ورود به خاک آلمان را شامل می‌شوند. اقامت در آلمان، مستلزم در نظر گرفتن بودجه‌ای جداگانه است. هیچ‌کس نمی‌تواند بدون توجه به هزینه زندگی در آلمان برای مهاجرت به این کشور برنامه‌ریزی کند. پس بد نیست ببینیم که برای زندگی در آلمان چقدر پول لازم است؟
هزینه زندگی در آلمان چقدر است؟
هزینه‌های زندگی، بخش جدایی‌ناپذیری از اقامت در آلمان هستند. به‌طور کلی هزینه زندگی در آلمان مثل هر جای دیگر دنیا با توجه به شهر و منطقه متغیر است. مثلاً مونیخ گران‌ترین شهر آلمان برای زندگی محسوب می‌شود که میانگین هزینه اقامت در آن به حدود 12 هزار یورو در سال می‌رسد. ولی به‌طور کلی هزینه سالانه متوسط زندگی در آلمان حدوداً 10200 یورو (11800 دلار آمریکا) برآورد می‌شود. رقمی که معادل با 850 یورو در ماه است و البته تا حد زیادی به سبک زندگی شما بستگی دارد.
همان‌طور که می‌توان حدس زد، بخش عمده هزینه زندگی در آلمان صرف اجاره منزل می‌شود. این هزینه بین 300 تا 800 یورو در ماه است که عوامل مختلفی بر میزان دقیق آن تأثیر می‌گذارند. البته هزینه سکونت در آپارتمان‌های مشترک و همین‌طور خوابگاه‌ها (برای دانشجویان) کمتر از اقامت در یک منزل شخصی تمام می‌شود.
فهرست سایر هزینه‌های زندگی در آلمان برای یک فرد مجرد به شرح زیر است:
- خدمات عمومی (شامل اینترنت، موبایل و …): 220 یورو
- حمل‌ونقل: از 0 تا 100 یورو؛ دانشجویان می‌توانند از تسهیلات حمل‌ونقل رایگان بهره‌مند شوند
- غذا و نوشیدنی: 150 تا 200 یورو
- بیمه درمانی: 110 یورو؛ هزینه بیمه برای افرادی که از روش‌هایی غیر از مهاجرت تحصیلی به آلمان آمده‌اند، می‌تواند بیشتر باشد. مثلاً میزان دقیق این هزینه در بحث مهاجرت شغلی تا حد زیادی به توافق شما با کارفرمای آلمانی بستگی دارد.
- فعالیت‌های تفریحی: 50 تا 150 یورو
- هزینه‌های متفرقه: 20 یورو
لازم به ذکر است که کلیه اعداد و ارقام فوق به‌صورت تقریبی بیان شده‌اند. آنچه میزان دقیق هزینه زندگی در آلمان را تعیین می‌کند، سبک زندگی و همین‌طور روش مهاجرتی شماست
در این گفتار، موضوع مهاجرت به آلمان و راه‌های انجام این کار به شکلی مختصر و مفید مورد بررسی قرار گرفت. هدف از نگارش این راهنما، دادن یک سرنخ کلی به شما مخاطبان گرامی ویزاگروپ24 درباره راه‌های مهاجرت و شرایط اقامت در آلمان بود. بااین‌حال باید بدانید که در دلِ هر کدام از سرفصل‌های این مقاله، مباحث جزئی، تفصیلی و مهمی وجود دارد. به همین دلیل ما هر کدام از روش‌های مهاجرتی آلمان را در مقاله‌ای اختصاصی معرفی و تشریح می‌کنیم.
آگاهی از فرایند مهاجرت و برخورداری از شرایط لازم، برای ورود به آلمان و اخذ اقامت دائم این کشور کافی نیستند. طی موفقیت‌آمیز این مسیر به تخصص و تجربه نیاز دارد؛ به همین دلیل ما با ارائه خدمتی تحت عنوان مشاوره مهاجرت به آلمان، شما عزیزان را در رسیدن به اهدافتان یاری می‌دهیم. کارشناسان ویزاگروپ24 آماده پاسخگویی به تماس‌ها و رفع ابهامات شما هستند.